Serbia w tym roku zagra po raz pierwszy na Mistrzostwach Europy w historii. Nie jest jednak uważana za debiutanta, gdyż uznawana jest za spadkobiercę wyników Jugosławii oraz Serbii i Czarnogóry. Nie zmienia to jednak faktu, że na występ na Euro Serbowie musieli czekać bardzo długo. Choć Orlovi od kilku lat mają silną na papierze kadrę, to mają ogromne problemy z przełożeniem tego na boisku podczas wielkich turniejów.
Historia i droga na Euro
Jugosławia była swego czasu jedną z najlepszych reprezentacji Europy. Do jej największych sukcesów zalicza się olimpijskie złoto z 1960 roku, 2. miejsce na ME w 1960 i 1968 roku, czy 5. miejsce na MŚ 1990. Na przełomie lat 80. i 90. XX wieku Jugosławia miała ciekawie zapowiadają się i mocną kadrę. Niestety, Bałkany były zawsze miejscem pełnym konfliktów na tle etnicznym. W wyniku wybuchu wojny domowej Jugosławia została zdyskwalifikowana z Euro 1992. Potem doszło do jej rozpadu, lecz Serbia dalej grała jako Jugosławia. To się zmieniło w 2006 roku, po ogłoszeniu niepodległości przez Czarnogórę. Od tamtego momentu Serbia trzykrotnie zagrała na mundialu – w 2010, 2018 i 2022 roku. Ani razu nie zdołała przebrnąć przez fazę grupową.
Podobnie jak Polska, Serbia miała bardzo łatwą grupę. W przeciwieństwie do nas oni wywalczyli sobie bezpośredni awans. W eliminacjach podopieczni Dragana Stojkovicia mierzyli się z Węgrami, Czarnogórą, Litwą i Bułgarią. Zajęli w swojej grupie 2. miejsce, tuż za Madziarami. Serbowie nie pokazali w eliminacjach nic szczególnego – dwukrotnie przegrali z Węgrami i również 2 razy zremisowali z Bułgarami.
Skład na papierze z potencjałem na olbrzymi sukces
Najważniejsze elementy w układance Stojkovicia mają możliwość zgrywania się ze sobą w klubach, co jest dodatkowym atutem tej reprezentacji. Aleksandar Mitrović i Sergej Milinković-Savić regularnie grają ze sobą w Al-Hilal, prowadząc ich do okazałego zwycięstwa w Saudi Pro League. Oprócz nich Stojković ma do dyspozycji duet Filip Kostić – Dušan Vlahović, reprezentujący Juventus. Ten drugi to w pewnym sensie casus Milika. Vlahović jest skuteczny w klubie, lecz nie potrafi przełożyć tego na kadrę. W sezonie 23/24 napastnik z Belgradu strzelił aż 16 goli w Serie A, ale w barwach kadry po raz ostatni zdobył bramkę 27 marca 2023 roku. Niebagatelne znaczenie dla kadry ma także Dušan Tadić, mający za sobą bardzo udany sezon w Fenerbahce. Formacja obronna nie wygląda źle, lecz nie tak dobrze, jak ofensywa.
Na co stać Serbów?
W swojej grupie Orlovi stoczą pojedynki z Anglią, Danią i Słowenią. Trzeba przyznać, że każde z tych spotkań zapowiada się naprawdę interesująco, nie tylko ze względów sportowych. Dla serbskich kibiców dodatkowe znaczenie będzie miało starcie ze Słoweńcami, ze względu na kontekst historyczny – w 1991 roku Słowenia, razem z Chorwacją, proklamowały niepodległość, co było zalążkiem rozpadu Jugosławii. A pamiętajmy, że Serbowie mieli ambicje do zjednoczenia wszystkich ziem południowych Słowian. W tej grupie może stać się wiele – Serbowie mogą w imponującym stylu dostać się do 1/8 finału, ale równie dobrze – też i odpaść po 3 meczach.
W eliminacjach piętą achillesową Serbów była gra w defensywie – stracili łącznie 9 goli. Z drużyn zakwalifikowanych na Euro 2024 bardziej dziurawą defensywą mogła „poszczycić się” jedynie Szwajcaria i Dania. Nienajlepszą postawę w tyłach Orlovi rekompensowali ofensywą. Niezwykle skuteczny był tutaj Mitrović, zdobywca 5 bramek. Serbowie bardzo dobrze radzili sobie w powietrzu, a także z wyprowadzaniem akcji. Tadić i Milinković-Savić byli europejskimi liderami, jeśli chodzi o podania progresywne, otwierające drogę do bramki. Istotnym elementem gry Serbii są również dośrodkowania, za które odpowiadał w głównej mierze Kostić.
Skład reprezentacji Serbii na Euro 2024
Bramkarze: 1. Predrag Rajković, 12. Đorđe Petrović, 23. Vanja Milinković-Savić
Obrońcy: 2. Strahinja Pavlović, 3. Nemanja Stojić, 4. Nikola Milenković, 13. Miloš Veljković, 15. Srđan Babić, 24. Uroš Spajić
Pomocnicy: 5. Nemanja Maksimović, 6. Nemanja Gudelj, 10. Dušan Tadić, 11. Filip Kostić, 14. Andrija Živković, 16. Srđan Mijailović, 17. Ivan Ilić, 19. Lazar Samardžić, 20. Sergej Milinković-Savić, 21. Mijat Gaćinović, 22. Saša Lukić, 25. Filip Mladenović, 26. Veljko Birmančević
Napastnicy: 7. Dušan Vlahović, 8. Luka Jović, 9. Aleksandar Mitrović, 18. Petar Ratkov
Trener: Dragan Stojković